Nawigacja: galen.edu.pl  → edukacja → toksokaroza

↓ reklama - promocja - polecamy - popieramy - zapraszamy - zachęcamy ↓

↑ reklama - promocja - polecamy - popieramy - zapraszamy - zachęcamy ↑

Toksokaroza - choroba psów groźna również dla ludzi

Karolina Kurz

Sugerowany sposób cytowania:
Kurz K. Toksokaroza - choroba psów groźna również dla ludzi (dokument elektroniczny). URL: http://www.galen.edu.pl/edukacja/toksokaroza.html

Posiadając w domu psa trzeba wiedzieć, że nasz zwierzak może zarazić nasze dzieci i nas samych różnymi chorobami odzwierzęcymi. Do jednej z takich chorób należy toksokaroza. Jest to jedna z wielu chorób pasożytniczych, której nosicielami są właśnie zwierzęta domowe a w szczególności psy. To właśnie, u co drugiego psa występuje nicień zwany psia glistą o łacińskiej nazwie: „Toxocara canis”(1) .

Toxocara canis jest kosmopolitycznym nicieniem bytującym w jelicie cienkim, głównie młodych psów. Posiada charakterystyczną budowę. Nicień ten ma przedni koniec ciała zaopatrzony w wydłużone boczne skrzydełka. Samiec ma 90-127mm długości i 2,0-2,6 średnicy. Samica ma 126-198 mm długości i 2,6-3,0 mm średnicy. Jaja składane przez samice do światła jelita są lekko owalne, prawie kuliste, o grubej brązowej skorupce.(2)

Dojrzałe psie glisty bytujące w jelitach zwierząt wytwarzają jaja, które wydalane są do środowiska zewnętrznego wraz z odchodami. W optymalnych warunkach (odpowiednia temperatura 27°C oraz wilgotność) po 2-3 tygodniach uzyskują zdolność zarażania człowieka. Zarażają się nimi najczęściej dzieci, bawiąc się ze zwierzętami bądź przebywając w środowisku skażonym jajami. Połknięte przez człowieka jaja glisty psiej nie przechodzą pełnego cyklu rozwojowego. Wykluwając się z jajeczek, przenikają przez ściany jelita cienkiego i drogą krwionośną osadzają się w różnych narządach. Larwy cechuje duża żywotność - pozostają żywe w organizmie nawet do dwóch lat.(3)

Słowa kluczowe: toksokaroza, toxocarosis, toksokara, Toxocara canis, Toxocara cati, choroby inwazyjne, pasożytnicze, pasożyty, zoonozy.

W latach 1990 - 2000 Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu we współpracy z Centers for Disease Control (Atlanta, USA) - przeprowadziła kompleksowe badania dotyczące glist i wywołanej przez nie toksokarozy. Badania te przeprowadzono w rejonie Poznania, gdzie toksokaroza u psów, kotów i lisów jest powszechna. Badanie wykazało, iż stopień skażenia gleby jajami glist był wyższy w mieście niż na wsi. Okazało się, że skażone są place zabaw, parki, ogrody, ulice i skwery, piaskownice, a najbardziej podwórka w centrum miasta.(4)

Następne badanie przeprowadzone w Poznaniu i w Murowanej Goślinie przez Akademie Wychowania Fizycznego, porównywało stan zarażenia toksokarozą aglomeracji miejskiej z wiejską. W badaniu wzięto pod uwagę liczbę zarażonych psów oraz próbki ziemi, które pobrano w Poznaniu i Murowanej Goślinie. Okazało się, że w Poznaniu, gdzie na 617 psów 11% z nich jest zarażonych toksokarozą skażenie gleby jajami toksokar wynosi 27 %. Natomiast w Murowanej Goślinie, gdzie na 352 zbadanych psów 35% jest zainfekowanych toksokarozą, skażenie gleby jest mniejsze i wynosi 19%. Podsumowując stwierdza się, że liczba zainfekowanych zwierząt nie wskazuje na wielkość skażonej gleby jajami toksokar. Tym samym wyniki tego badania ponownie potwierdzają fakt, że stopień skażenia gleby jajami glist jest większy w mieście niż na wsi. (5). Kolejne badanie zostało przeprowadzone w Poznaniu w latach 1997-1998. Wykazało one, że na 445 psów, 140 (32%) było zainfekowanych toksokarozą. W grupie tej wzięto pod uwagę szczenięta w wieku do 3 miesięcy i okazało się, że aż 58% było zarażonych toksokarozą (6).

Szczególnie u dzieci dosyć często obserwuje się kliniczne symptomy toksokarozy. Według badań z 2002 roku zachorowalność na toksokarozę u dzieci plasuje się w granicach 3,5% w części zachodniej Polski, do 19% w części południowo wschodniej (7). Problem Toksokarozy nie tylko w Polsce występuje na dużą skalę, szacuje się, że około 20% psów i 95% szczeniąt w Sanach Zjednoczonych jest zainfekowanych toksokarozą, tak wiec ryzyko infekcji VLM (visceral larva migrans - zespół larwy trzewnej wędrującej) jest bardzo wysokie.(8)

Kto jest szczególnie narażony na zarażenie?

• Dzieci i dorośli mający bliski kontakt z psami
• Dzieci bawiące się w piaskownicach zabrudzonych psimi odchodami (9)

Objawy chorobowe

W większości przypadków choroba przebiega bezobjawowo. Kiedy dochodzi do intensywnej inwazji larw, u dziecka może wystąpić wysoka temperatura ciała (powyżej 39°C) oraz m.in.: osłabienie, senność, nudności. Bardzo niebezpieczna jest postać zlokalizowana, np. oczna toksokarozy, której nie towarzyszą objawy ogólne. Dopiero w kilka miesięcy od zarażenia może wystąpić pogorszenie widzenia, a w badaniu okulistycznym stwierdza się zmiany w narządzie wzroku. (3)

Jak uchronić się przed toksokarozą?

Trzeba koniecznie zgłaszać się do lekarzy weterynarii na okresowe (co najmniej 2 razy w roku) odrobaczanie psów.

• Nie powinno się dopuszczać do kontaktów dzieci ze szczeniętami oraz nieznanymi psami.
• Konieczna jest ochrona miejsc zabaw dzieci (np. piaskownice) przed zanieczyszczeniem odchodami zwierząt.
• Należy zobowiązać właścicieli psów do sprzątania odchodów swoich ulubieńców.
• Ważna jest okresowa wymiana piasku w piaskownicach.
• >Bardzo istotne są podstawowe zasady higieny - mycie rąk po powrocie do domu, przed jedzeniem, po kontakcie ze zwierzętami.
• Dzieciom powinno się często obcinać paznokcie.
• Należy myć pożywienie (np. jarzyny lub owoce), które często jest skażone glebą zawierającą jaja toksokar.
• Zastosowanie powyższych wskazówek pozwoli na uniknięcie tak ciężkiej choroby, jaką jest toksokaroza, a przede wszystkim długotrwałego leczenia, które trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Niniejszy artykuł stanowił pracę zaliczeniową z przedmiotu "Promocja zdrowia oparta na dowodach naukowych" (V rok na kierunku Zdrowie Publiczne, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, Wydział Ochrony Zdrowia, prowadzący przedmiot: prof. dr hab. med. Radosław Śpiewak).

Piśmiennictwo

1. Anonim. „Toksokaroza – odzwierzęce zakażenie nicieniami”. Dokument elektroniczny: http://www.pfm.pl/u235/navi/199260/back/0 (stan z dnia 14.05.06)
2. Kurnatowska A., Kadłubowski R. „Zarys parazytologii lekarskiej”, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 1999r, s.264-267
3. Derentowicz P. „Pies i kot a pasożytnicze choroby odzwierzęce”. Dokument elektroniczny: http://www.sluzbazdrowia.com.pl/html/more3041d.php
4. Służba Zdrowia, 14-18 czerwca 2001, 46-47(3041-3042).
5. Pawłowski ZS, Mizgajska H. Toksokaroza w Wielkopolsce w latach 1990-2000. Przegl. Epidemiol 2002; 56(4): 559-565.
6. Mizgajska H, Luty T. „Toxocariasis in dogs and contamination of soil with Toxocara spp. eggs in the Poznan region” Przegl Epidemiol 1998;52(4):441-6.
7. Luty T. “Prevalence of species of Toxocara in dogs, cats and red foxes from the Poznan region, Poland”. J Helminthol. 2001 Jun; 75(2):153-6
8. Hozyasz K, Milanowski A. „Toxocariasis - an underestimated problem in paediatrics” Med Wieku Rozwoj. 2002 Apr-Jun;6(2):155-62.
9. Anonim. Visceral larval migrans (VLM). Dokument elektroniczny: http://www.ryoko.biosci.ohio-state.edu/~parasite/vlm.html (stan z dnia 14.05.2006)
10. Anonim. „Toxocaroza”. Dokument elektroniczny: http://www.wsse.olsztyn.pl/img/toxocaroza.jpg Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olsztynie (stan z dnia 14.05.06).

Nawigacja: galen.edu.pl  → edukacja → toksokaroza

↓ reklama - promocja - polecamy - popieramy - zapraszamy - zachęcamy ↓

↑ reklama - promocja - polecamy - popieramy - zapraszamy - zachęcamy ↑

Wszelkie prawa zastrzeżone. © Karolina Kurz (tekst pracy) oraz Radosław Śpiewak (kod źródłowy)
Niniejszy serwis nie zastępuje porady lekarskiej, korzystasz z niego wyłącznie na własne ryzyko.
Document created: 17 January 2007, last updated: 22 June 2019. All rights reserved.